Strategische personeelsplanning bij gemeenten

Strategische personeelsplanning bij gemeenten zit in het slop. Volgens een hoofdstuk (7) gewijd aan strategische personeelsplanning in de eind mei verschenen Personeelsmonitor 2014 van het A+O Fonds Gemeenten is slechts één derde van de Nederlandse gemeenten bezig om strategische personeelsplanning inhoud te geven. Bij 16% van de gemeenten staat het onderwerp zelfs helemaal niet op de agenda.

Volgens dezelfde Personeelsmonitor is het aantal gemeenteambtenaren in 2014 met 3,5% geslonken ten op zichte van het jaar daarvoor. De meeste gemeenten nemen geen mensen aan of zijn daar zeer terughoudend in. In feite bestaat al meerdere jaren een vacaturestop. De decentralisaties hebben daar geen invloed op. Veel ambtenaren blijven ook zitten op hun huidige plek vanwege de onzekere arbeidsmarkt. De demografische scheefgroei in gemeentelijke organisaties is alleen maar groter geworden. Gemeenten zijn daardoor minder en minder een afspiegeling van de maatschappij die zij bedienen met alle gevolgen voor met name het beleidsproces. Terwijl gelet op die scheve democratische verhoudingen en kijkend naar de toekomst, het juist nu zaak is dat oudere ambtenaren de kans krijgen hun kennis en ervaring te delen met jonge instromende ambtenaren. Gemeenten zijn ingewikkelde organisaties en ervaring delen is belangrijk.

Van de gemeenten die wel iets doen aan strategische personeelsplanning is 17% nog doende met de eerste fase van het proces, dus met de analyse van het huidige medewerkersbestand. Volgens het A+O Fonds stijgt het aantal gemeenten dat acties koppelt aan personeelsanalyses wel enigszins. Het aantal gemeenten dat daadwerkelijk personeelsinstrumenten gebruikt om medewerkers op de juiste plek te krijgen is ook licht gestegen in 2014.

Gemeenten lopen aan tegen het gebrek aan inzicht in de toekomstige personeelsbehoefte van de organisatie. Ook de competentie en de capaciteit van de P&O afdelingen en -teams blijken een hindernis om een gedegen traject rond strategische personeelsplanning tot een goed einde te brengen, zo schrijven de onderzoekers in de Personeelsmonitor. Gemeentelijke managers vinden het ook het lastig om scherpte te blijven houden in dergelijke projecten.

Daarnaast blijkt het in onze ervaring voor P&O ook lastig om zichzelf voldoende op de kaart te zetten. Sterker nog, er zijn teveel gemeenten waar P&O teveel afwezig is bij belangrijke strategische keuzes.

Dat is jammer, want strategische personeelsplanning levert wat op: inzicht in de kwaliteit van het personeelsbestand en daardoor meer mobiliteit, wat de vergrijzing van hun personeelsbestand minder problematisch maakt. En voor de wat verdere toekomst is het een voorwaarde om taken efficiënt en goed uit te kunnen voeren. Want ooit trekt de arbeidsmarkt weer aan en waar staat u dan met uw gemeente?

De Personeelsmonitor 2014 van het A+O Fonds Gemeenten: http://aeno-web.roxelane.net/web/AENOPM2014.html