De Kracht van Aandacht

Het valt mij steeds meer op dat als er gedoe is in een samenwerking, dat het meestal gaat over Zie je mij? Hoor je mij? Doe ik ertoe? Onder het mom van verbinding – een menselijke basisbehoefte én een kernwaarde van veel gemeenten – verschralen onze relaties. Zowel in de binnenwereld als in het contact met ‘buiten’. In een tijd waarin snelheid en efficiëntie de boventoon voeren, lijkt aandacht een luxeproduct te zijn geworden.  

Niet voor niks kwam de Duitse socioloog Hartmut Rosa de laatste tijd een aantal keren op mijn pad. Hij spreekt over resonantie: het diepe, wederkerige gevoel dat ontstaat wanneer we werkelijk in verbinding staan met de wereld en elkaar. In een tijd van oppervlakkige interacties en economisch denken missen we die resonantie, die trilling die ons doet voelen dat we ertoe doen. We raken vervreemd van onszelf en de ander. 

Dit is precies wat de missie van Stichting (Gelijk)waardig herstel zo krachtig maakt. Een stichting voor en door ouders, jongeren en kinderen die gedupeerd zijn door de kinderopvangtoeslagaffaire. In plaats van bureaucratische afstandelijkheid kiest de stichting voor echte aandacht: door Luisterende schrijvers het verhaal op te laten tekenen van de Vertellers wordt hun pijn erkend, worden hun ervaringen serieus genomen en wordt er recht gedaan aan de mens achter een dossier. Niet voor niets is één van hun uitgangspunten om ‘diepe luistervaardigheden te integreren in alle processen’ en te werken op basis van gedeelde waarden. 

Misschien is dat wel de grootste les die we kunnen leren als we kijken naar veranderingen in gemeenten en andere organisaties: echte verandering niet komt van snelle oplossingen, maar juist door de tijd te nemen om naar elkaar te luisteren, elkaar te begrijpen en te erkennen dat er pijn of frustratie is. Vertragen en daarna versnellen en niet andersom. Aandacht is het nieuwe goud, omdat het schaars is geworden. Maar anders dan goud, wordt aandacht niet minder waard als we het delen – integendeel, het vermenigvuldigt zich juist. Er is overvloed in schaarste. En wanneer we oprechte aandacht voor elkaar hebben, ontstaat de verbinding waar we allemaal zo naar snakken.  

Lees ons nieuwe Magazine Schaarste Download of bestel