Kihon, kata, kumite: de bedrijfsvoering van de GGD

De vergelijking tussen een GGD en de karatesport hadden wij nog niet bedacht. Toch kwam juist deze metafoor naar voren in een van de gesprekken die we de afgelopen weken voerden bij verschillende GGD’s: mentaal en fysiek fit zijn om in complexe situaties snel te kunnen schakelen. Het vergt jaren oefening om je karate eigen te maken. Wij doen een eerste vingeroefening en benutten drie pijlers waarop karate steunt, om actuele thema’s uit onze gesprekken over bedrijfsvoering van de GGD samen te vatten.

1. Kihon - procesmanagement

Kihon staat voor de basistechnieken, zoals afweertechnieken. In de bedrijfsvoering zien wij goed procesmanagement als een van die basistechnieken. Ons viel op dat bij de GGD’s die wij spraken veel aandacht uit gaat naar het goed in de vingers krijgen van lean inzichten, vooral om het aantal overbodige handelingen te verminderen. Om de prestaties te kunnen monitoren zijn GGD’s bezig met het ontwikkelen van adequate prestatie-indicatoren. Eerder Europees onderzoek dat wij uitvoerden, leerde dat het jaren duurt om lean management echt te verankeren. Inzicht verkrijgen in de lean kwaliteiten van je eigen organisatie is een goed begin: /nieuws/test-hoe-lean-uw-organisatie.

2. Kata – zelforganiserende teams

Als je de basis beheerst, kun je je verder oefenen door technieken te combineren: kata. Medewerkers die hun vak beheersen, kun je meer ruimte geven hun eigen werk te organiseren. Sommige managers van GGD’s die wij ontmoet hebben, werken aan de invoering van zelforganiserende, zelfsturende of autonome teams. Onze inschatting is dat de complexe dynamiek waarin GGD’s verkeren en de veelheid van thema’s waarop zij actief zijn (jeugd, sociale domein, veiligheid) extra alertheid vereisen: juist dan dienen de kaders glashelder te zijn. De succes- en faalfactoren van autonome teams op een rij: http://www.rijnconsult.nl/sites/default/files/2021-04/NL%20samenvatting%20autonome%20teams%20definitief%201803_0.pdf

3. Kumite - leiderschap

Kumite betekent letterlijk: ‘ontmoetende handen’. Je gaat sparren met een tegenstander. Inschatten van timing en afstand is essentieel, anders kun je de sparringpartner beschadigen – vandaar dat de basistechnieken zo essentieel zijn. Waar in karate het gevecht stap voor stap moeilijker wordt, hebben de meeste GGD’s die tijd niet. Terwijl er hard gewerkt wordt aan het verbeteren van rapportages, verwachten klanten (en management) ondertussen dat de medewerkers initiatiefkracht tonen, zich proactief opstellen en ondernemerschap tonen: leiderschap. Lees meer in: http://www.rijnconsult.nl/rbr-veelzijdig-leiderschap.