Het liefdesleven van een gemeentesecretaris

De laatste jaren zijn er verschillende voorbeelden van gemeentesecretarissen die de afgelopen jaren hun post moesten verlaten. Naar de precieze redenen van vertrek is het gissen en zelfs WOB-verzoeken brengen daarin vooralsnog geen helderheid. Dat goed functioneren geen belemmering is voor het aanbieden van een vertrekregeling, weet Koenen als geen ander – sinds zijn verliefdheid de burgemeester van zijn eigen gemeente betrof.  René Grotens hoopt 1 april te promoveren op een onderzoek naar het leiderschap van de gemeentesecretaris: nu al te lezen via https://issuu.com:443/gildeprintdrukkerijen/docs/proefschrift_grotens/1.

Aanleiding voor zijn onderzoek vormde zijn verwondering over het toenemend aantal vertrekkende gemeentesecretarissen en de vragen die dit oplevert. Vragen als: hoe kenmerkt de gemeentesecretaris zijn werkrelatie met de burgemeester? Hoe komt het dat de hoogste ambtenaar zo voor het voetlicht komt te staan? En hoe kijkt de gemeentesecretaris aan tegen de steeds complexer wordende omgeving en wat betekent dit voor de wijze waarop hij zijn leiderschapskwaliteiten in de praktijk brengt?

In zijn conclusies staat hij stil bij verschillende aspecten die van invloed zijn op het functioneren van de gemeentesecretaris en de daarmee verbonden leiderschapspraktijken, waaronder de interpersoonlijke verhoudingen met wethouders en burgemeester. Zonder een goede wederzijdse relatie met de burgemeester wordt goed functioneren een lastig verhaal. Hoezeer deze conclusie misschien als een open deur klinkt, in de praktijk constateert hij zeer beperkte aandacht voor het goed ‘contracteren’ tussen burgemeester en gemeentesecretaris. Daarbij gaat het niet zozeer om het juridische, maar om het sociale contract: wat verwachten wij van elkaar? En is er een klik? Zijn aanbeveling parafraserend, had Loenen als onderdeel van de sollicitatie samen met de burgemeester wilgen moeten gaan knotten in de Bemmelse polder en had Salm er verstandig aan gedaan met zijn burgemeester een rondvaart door de haven en langs de zandbanken te maken. Alles om elkaar vooraf beter te leren kennen. Aandacht voor de relatie met de burgemeester is een noodzakelijke, maar geen voldoende voorwaarde: dat laat het geval van Koenen zien. Voor de duiding van zijn vertrek bieden de andere aspecten die van invloed zijn op het functioneren van een gemeentesecretaris (de rolopvatting, de context) waarschijnlijk betere aanknopingspunten.