Het Handboek voor de Informatieavond Statushouders: 5 open deuren

Regelmatig mag ik vanwege mijn werk een kijkje in de keuken nemen bij gemeenten. Recent was ik in de gelegenheid om eens ‘van de andere kant‘ te ervaren hoe een gemeente, in dit geval Den Haag, probeert de huisvesting van statushouders in goede banen te leiden. Den Haag heeft een opgave om meer dan 2100 statushouders te huisvesten. Als toekomstige buurman van circa 90 statushouders was ik uitgenodigd voor een informatieavond. Op die avond was niet alleen de wethouder aanwezig, maar ook naar schatting een groep van tenminste 10 ambtenaren, een directeur, vertegenwoordigers van Vluchtelingenwerk, wijkagenten en een aantal mensen van de woningcorporatie en de eigenaar van het pand waarin de statushouders gehuisvest moeten gaan worden. Om met de deur in huis te vallen: als de inspanning van de gemeente Den Haag exemplarisch is voor wat alle gemeenten doen, gaat het de goede kant op. Maar het kan nog beter. Een paar suggesties voor aanscherping van het Handboek Informatieavond Statushouders – ik trap graag 5 open deuren in, te beginnen met de informatieavond zelf.

1)      Geef concrete informatie. Dus niet: we hebben een opvangdoelstelling, maar: het nieuwe pand krijgt 10 appartementen, de entree komt links, de huismeester is 8 uur per dag aanwezig en wijkagent Piet komt iedere dag een keer langs.

2)      Verplaats je in je publiek. Vermijd om te beginnen vage beleidstaal. Niet iedereen weet wat een taakstelling voor statushouders inhoudt, wat het bestuursakkoord inhoudt of wat het COA is. Het helpt als je weet welke bewoners uit welke straten je hebt uitgenodigd. En dat je de namen van die straten dan in je inleiding ook kunt reproduceren.

3)      Bereid je voor. Het is niet handig als de vertegenwoordiger van de woningcorporatie een net iets ander verhaal vertelt dan de gemeente. Het is niet handig als een ambtenaar steeds ‘even moet vragen bij een collega’ hoe het zit. Het is niet handig als mensen bij de entree een identiteitsbewijs moeten laten zien en je dat niet vooraf communiceert – waardoor ze niet binnenkomen.

4)      Een open deur die wat verder gaat dan alleen de informatieavond is de deur van Integraal Beleid. Als je wijkplannen maakt, houdt rekening met de doelen die daarin staan. Maak duidelijk wat de samenhang is tussen zo’n wijkplan en de extra opgave die de wijk krijgt. En zeker als je interventies hebt ingezet vanuit dat plan, die laten zien dat er ook gewoon aan de wijk gewerkt wordt (nu al!), wees daar dan niet bescheiden over. Het is een prima initiatief om naar de huidige inwoners toe te gaan en hen te informeren over en helpen bij het gebruik maken van allerlei regelingen en sociale voorzieningen – een initiatief waar een van de aanwezige ambtenaren mij op wees. Misschien behoor ik niet tot de doelgroep, maar ik heb de stellige indruk dat ik niet de enige was die dit initiatief nog niet kende.  

5)      Beloof geen dingen die je niet waar kunt maken. Als je in beleidsbrieven naar de raad rept over een mix van functies in locaties voor statushouders en je kunt daar in de praktijk in het geheel niets mee – beloof het dan ook niet. Als het er vooral om gaat zo snel mogelijk zo veel mogelijk mensen te huisvesten, zonder ruimte voor maatwerk, zeg dat dan maar meteen.

Mochten deze vijf open deuren de indruk wekken dat het diepe treurnis is, dan is dat onbedoeld. In de eerste plaats waren op de informatieavond de lessen van Geldermalsen duidelijk getrokken: vooraf aanmelden zodat het publiek bekend is, beveiligers die enigszins heethoofdige buren direct kalmeerden en vooral in kleine groepjes in gesprek. Bovendien wordt met man en macht wordt gewerkt om het geregeld te krijgen, althans als het aantal ambtenaren aanwezig op de informatieavond een graadmeter is. En tot slot: de koffie was goed verzorgd :).