Perspectief voor statushouders door netwerksamenwerking
Begin dit jaar stond het asielvraagstuk door de hoge instroom stevig op de politieke agenda. En hoewel van heel andere aard, daarmee ook de huisvesting en integratie van statushouders in gemeenten. Immers snellere doorstroming vanuit de COA-opvang zou bijdragen aan de toenemende behoefte aan opvangplaatsen. De (lokale) politieke aandacht voor statushouders is sindsdien stevig afgenomen, maar kan zomaar weer toenemen als de Turkije-deal ‘stopt’ of als de dreiging van terroristische aanslagen door asielzoekers toeneemt.
En dat is een gemiste kans. De huisvesting en integratie van statushouders in gemeenten is en blijft een continue opdracht, die ingebed moet zijn in het dagelijks handelen bij alle betrokken partijen, met de gemeente voorop. De variatie in instroom over de jaren zorgt voor ‘hit-and-run’ in plaats van handelen vanuit een lange termijn perspectief. Huisvesting is een eerste behoefte, maar alles wat volgt is veel bepalender voor succesvolle integratie: inkomen, onderwijs, zorg, onderdeel van de samenleving worden.
Dit is een vraagstuk van netwerksamenwerking bij uitstek, met twee domeinen:
- huisvesting: gemeenten, provincies, corporaties, COA, Woonbond, particuliere verhuurders, zorginstellingen met vastgoed, ministerie van Defensie, bouwers, Rijksgebouwendienst…
- integratie: gemeenten (sociaal domein), corporaties, vluchtelingenwerk, welzijnsinstellingen, zorginstellingen, bewonersorganisaties, onderwijs …
Iedereen heeft er belang bij dat statushouders zo snel mogelijk hun plek vinden in de samenleving. Uiteraard de statushouders zelf, prettige buren waar je samen een buurt mee kunt zijn. Goed afgestemde netwerksamenwerking leidt vooral ook tot hard meetbare effecten: sneller Nederlands kunnen spreken, minder bijstandsuitkeringen, minder schuldenproblematiek, sneller door naar het onderwijs, echte participatie …
Goed voorbereid zijn op de komst van statushouders is een belangrijke sleutel voor succes. Dit vraagt van het netwerk, met de gemeente voorop:
- het kennen van de statushouders, hun specifieke behoeften en wat wel en niet (ge)werkt (heeft);
- expertise op het gebied van huisvesting, ruimtelijke ontwikkeling, werk, zorg, onderwijs;
- realiseren van bestuurlijke en beleidsmatige besluitvorming;
- organiseren van draagvlak in de samenleving;
- praktisch regelen van netwerksamenwerking met alle betrokken partijen.
De vluchtelingenstroom is even wat minder. Maar die zal onherroepelijk weer op gang komen. Als gemeenten goed voorbereid zijn op de komst van statushouders is dat een belangrijke sleutel voor succesvolle huisvesting én integratie. Nu is ook het moment om het aanbod klaar te zetten dat statushouders snel en volwaardig laat deelnemen aan de samenleving. Onderstaande link leidt u naar een mooi voorbeeld uit Amsterdam.
