Onderzoek: juist nu

Voor veel mensen is de coronacrisis tevens een tijd van reflectie. Dat geldt ook voor organisaties, merken wij. Veel gemeenten zijn op zoek naar hoe de wereld er na de crisis uit gaat zien. Dan helpt het ook om aan enige reflectie te doen door te kijken waar de organisatie nu staat. Of om eens definitief een einde te maken aan een lang slepende kwestie. Of een vraag te beantwoorden die al langer leeft in de organisatie. Een onderzoek is dan een voor de hand liggend middel. En nu is er ruimte voor. En het is goed mogelijk onderzoeken digitaal te doen.

Rijnconsult is de afgelopen jaren gevraagd een aantal onderzoeken uit te voeren. Wij hebben zodoende recent verdere expertise en veel ervaring opgebouwd met onderzoek in de gemeentelijke sector. En, niet onbelangrijk in deze periode, we hebben deze onderzoeken ook al voor de coronacrisis deels digitaal verricht.

Een aantal onderzoeken die wij hebben uitgevoerd hadden een hoog politiek-bestuurlijk gehalte. Naast de onderzoeken die wij doen rond toekomstverkenning en samenwerkingsmogelijkheden van gemeenten, is dit een veld waarin we een stevige expertise hebben opgebouwd. Deze onderzoeken kenmerken zich door gedegen feitenonderzoek, cultuuranalyse en heldere, vaak omwille van de stijl geprezen, rapportages. Ook het roerige speelveld met de pers is voor ons een belangrijk aandachtspunt. Wij doen onderzoeken soms met onze partners.

Om u een idee te geven treft u hierbij een aantal casussen cq voorbeelden van typen onderzoeken die wij kunnen verrichten, met daarbij de vraag, de aanpak en het resultaat.

Meer informatie? Neem contact op met drs. Erwin van de Pol CMC RVGME, 06-55852411 erwin.vandepol@rijnconsult.nl

Organisatie onderzoek

Organisatie: Sociaal Domein Top 10 gemeente

Vraag: Wat is er nodig voor verdere ontwikkeling van de organisatie van het sociaal domein?

Aanpak: startbijeenkomsten, documentstudie, individuele en groepsinterviews, OCI cultuuranalyse*, dialoogmapsessies**

Resultaat: veelgeprezen (ook elders in gemeentelijke Nederland) rapport helderheid over positie, herkenning, opheldering en goed en direct uit te voeren aanbevelingen

Crisis onderzoek

Organisatie: middelgrote gemeente

Vraag: Onderzoek het waarom en waardoor er een impasse in de werkverhoudingen is ontstaan, welke omgevingsfactoren in de bedrijfsvoering daarbij een rol hebben gespeeld en op welke wijze de geconstateerde problemen kunnen worden opgelost.

Aanpak: Ontwikkelen normenkader, documentstudie, individuele interviews (voorgeselecteerd), groepinterviews en (anonieme) inloopspreekuren, OCI cultuuranalyse*

Resultaat: veelgeprezen (ook in de pers) rapport, helderheid over oorzaak en gevolg van de crisis in de organisatie, aanbevelingen, nieuwe bestuursfilosofie

Fusie onderzoek

Organisaties: twee gemeenten die willen fuseren

Vraag: Onderzoek de meerwaarde van fusie

Aanpak: Bronnen en documentstudie, individuele en groepsinterviews, OCI cultuuranalyse* van de twee organisaties, expertonderzoek (literatuur en praktijk)

Resultaat: rapport, kanttekeningen bij het voornemen tot fusie

Bestuursonderzoek

Organisatie: middelgrote gemeente

Vraag: Onderzoek de relatie tussen B&W en het managementteam

Aanpak: individuele interviews, 24uurssessie B&W en MT

Resultaat: korte terugkoppeling in de vorm van een notitie, het proces zelf was de sleutel.

Onderzoek bestuurlijke samenwerking

Organisatie: top 50 gemeente

Vraag: Onderzoek de samenwerkingskwaliteit in de relatie tussen B&W en gemeenteraad

Aanpak: Observatie B&W- en raadsvergaderingen, individuele en groepsinterviews, GSI groepsanalyse (groepsvariant op de OCI cultuuranalyse*)

Resultaat: besturingsfilosofie

Onderzoek Verplaatsing stadion

Organisatie: top 20 gemeente

Vraag: Wat is er exact gebeurd vanaf de start van het project Verplaatsing stadion tot aan de afronding en wat moet het college van B&W, de gemeenteraad en de ambtelijke organisatie doen om in de toekomst de kans op herhaling te verkleinen?

Aanpak: Documentanalyse, individuele interviews op basis van protocol, juridische toetsing, OCI cultuuranalyse*

Resultaat: Rapport voor raadsdiscussie en politieke besluitvorming daarna

Cultuuronderzoek

Organisatie: gemeenten en/of organisatie onderdelen

Vraag: Analyseer onze cultuur

Aanpak: OCI cultuuranalyse*

Resultaat: helderheid over de huidige dominante werkstijlen in de cultuur van de organisatie en inzicht in de gewenste cultuur voor de organisatie, beiden uit te splitsen naar niveau’s.

Onderzoek naar angstcultuur

Organisatie: Uitvoeringsorganisatie van drie gemeenten voor het Sociaal Domein

Vraag: Is er sprake van angstcultuur?

Aanpak: literatuurstudie naar het fenomeen angstcultuur, documentstudie, individuele en groepsinterviews, (anonieme) inloopspreekuren, OCI cultuuranalyse*

Resultaat: veelgeprezen (ook in de pers) rapport, aanstelling interimmanager, scheiding van langlopende kwesties die in de organisatie voor veenbrandjes zorgde, politiek op afstand.

*De Organisational Culture Inventory (OCI) is een digitaal uit te voeren methode die wij voor een organisatieanalyse hanteren. Het garandeert snelheid, draagvlak en beperking van de kosten. Wij maken een meting van de huidige en indien noodzakelijk van de gewenste cultuur van aansturing in twaalf stijlen in termen van houding en gedrag (bijv. macht, mensgerichtheid, perfectionisme, vermijding etc.). Wij vergelijken deze score met een database van circa een half miljoen organisaties. Dwarsdoorsnedes op verschillende niveau’s (B&W, MT/DT, afdelingshoofden, teamleiders etc.) of op sexe, leeftijd, lengte dienstverband etc. of op functieonderscheid (projectleider, manager, adviseur etc.) zijn mogelijk. OCI kent een wereldwijde toepassing en bestaat sinds 1971. Ook veel Nederlandse overheidsorganisaties hebben met succes deze cultuurinventarisatie gebruikt. Het systeem werkt sterk grafisch en is dus makkelijk te begrijpen. Er is altijd draagvlak voor de resultaten, omdat men daar zelf (anoniem) aan meewerkt.

** Een dialoogmap is een tafelvullend (of “PC schermvullend”) vel met voorgeprinte vragen die de groepsdiscussie structureert. De inhoud van de dialoogmap baseren we op de onderzoeksvraag /de probleemanalyse. Met deze methode is het mogelijk om in een kort tijdsbestek met een grote groep mensen hetzelfde gesprek te voeren, en vervolgens te bespreken en vergelijken. De gespreksonderwerpen worden op een speelse (het lijkt in eerste instantie op een soort ganzenbord), doch dwingende manier in groepjes van vijf tot acht personen besproken en op hoofdlijnen ter plekke en schriftelijk uitgewerkt.