Aanspreekcultuur nodig om verandering te realiseren
Bij veel zorginstellingen kenmerkt de cultuur zich door een familiaire sfeer. Men accepteert elkaar zoals men is en werkt en feedback wordt slechts mondjesmaat gegeven. De ontwikkelingen binnen de zorg vragen steeds meer om ‘bemoeienis’ met elkaar. Zeker in organisaties waar gewerkt wordt aan het zelfstandige, zelfsturende of zelforganiserende vermogen van teams. Telkens blijkt (het gebrek aan) de aanspreekcultuur een bottleneck.
Een paar keer per jaar organiseren wij een avond waarop we met een aantal bestuurders van verschillende soorten zorginstellingen in gesprek gaan over wat er speelt bij hun en hoe Rijnconsult daarop kan aansluiten met onze dienstverlening. Niet verwonderlijk dus dat het de wens van de bestuurders was om het afgelopen keer te hebben over het realiseren van een aanspreekcultuur.
Tijdens deze avond deelden wij onze ervaringen met dit onderwerp dat we vaak tegenkomen bij organisaties waar een afspraak vaak geen afspraak is, er een schijnwerkelijkheid bestaat gebaseerd op aannames en waar onduidelijkheid bestaat over wanneer stem je met wie wat af. Aan de hand van deze twee sheets werd het gesprek gevoerd.
Gezamenlijk concludeerden we wel dat het moeilijk is om deze veranderingen in gang te brengen, maar niet onmogelijk. Het vraagt om veel dingen expliciet maken, die voorheen impliciet bleven. Maak niet alleen afspraken over welke resultaten je wilt behalen, maar benoem ook duidelijk welk gedrag daar wel en niet bij past. Geef praktische tips hoe collega’s elkaar kunnen aanspreken. Wij hebben ervaren dat dit schema heel bruikbaar is om bewustwording te creëren dat het aanspreken makkelijker en effectiever is als je dat meteen doet. Bestuurders realiseerden zich ook dat voorbeeldgedrag in alle leidinggevende lagen hierin heel belangrijk is. Hun ervaring was dat dit niet altijd even goed ontwikkelbaar is en dat vervanging, hoe moeilijk ook, misschien wel de grootste succesfactor is van het realiseren van een aanspreekcultuur.
